W minioną sobotę zorganizowaliśmy szkolenie z zakresu dziedzictwa geologicznego obszaru objętego działaniem LGD "Perły Czarnej Nidy. Szkolenie miało na celu promowanie marki Geopark Świętokrzyski i jego atrakcji i skierowane było głównie do osób dzięki, którym wiedza ta będzie dalej przekazywana. Uczestnicy odwiedzili niepowtarzalne, ale też nieoczywiste stanowiska geologiczne czy też z zakresu dziedzictwa kulturowego, które decydują o unikatowości tego obszaru i przyczyniły się do ustanowienia tu Geoparku Świętokrzyskiego wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W planie szkolenia znalazły się następujące punkty:
- Pomnik przyrody nieożywionej Diabelski Kamień w Radomicach – jest to grzęda skalna zbudowana z piaskowców dewońskich z interesującymi strukturami sedymentacyjnymi. Legenda głosi, że diabeł planował zrzucić ten głaz na kościół w Lisowie, nie doniósł go jednak. Gdy dzwony zabiły w kościele upuścił go i tam już pozostał.
- Stanowisko geologiczne oraz Chata Garncarska obok Ośrodka Tradycji Garncarstwa w Chałupkach. Chata Garncarska juz na najbliższy sezon turystyczny zostanie udostępniona i stanie się niezwykle ciekawym obiektem kultywującym tradycje garncarskie w Chałupkach.
- Barania Góra w Dębskiej Woli (318 m.n.p.m.) - Masyw Baraniej Góry to najwyższy punkt morfologiczny w Paśmie Zbrzańskim. Nazwa nawiązuje do wypasów owiec, które prowadzone tu były w dobie rozbiorowej, a może i wcześniej. Wówczas oczywiście góra była odlesiona. W obrębie szczytu góry stoi murowany słup sakralny z otwartymi wnękami. Nieznany jest czas jego powstania ale przed II wojną światową nie był jak obecnie otynkowany i posiadał gontowy daszek zakończony iglicą. Zgodnie z tradycja slup wystawiono w miejscu, gdzie obawiano się złych mocy, a we wnęce znajdowała się drewniana rzeźba św. Tekli. Kiedy spróchniała dziedzic Dębskiej Woli wstawił w jej miejsce żeliwny posąg Matki Boskiej odlany w Białogonie w 1840 roku. W 1937 roku Józef Kędzior, późniejszy sołtys Zbrzy dorobił z cyny rzeźbie lewą rękę, zniszczoną od uderzenia pioruna. Po II wojnie światowej Madonnę skradziono, gdy szukano tu powstańczego złota. Obecnie we wnęce znajduje się betonowy krzyż, mieszkańcy nadal nazywają jednak figurę św. Teklą.
- Muzealna Izba Górnictwa Kruszcowego w Miedziance - pozostałości dawnej kopalni miedzi i rezerwat przyrody Góra Miedzianka. Ekspozycja jest poświęcona historii eksploatacji miedzi i wapieni. Więcej na ten temat tutaj
- rezerwat przyrody Góra Zelejowa i ścieżka geoturystyczna. Góra Zelejowa to rezerwat utworzony w celu zachowania między innymi form skalnych będących przykładem wietrzenia krasowego. Obejmuje masyw Góry Zelejowej (372 m n.p.m.). To tutaj można podziwiać najdłuższą w Górach Świętokrzyskich wapienną grań, to stąd pochodzi słynna „różanka zelejowska”. Unikalna struktura skały, w której jasny kalcyt otoczony jest wiśniowym hematytem co daje niepowtarzalny wzór tworzący charakterystyczne różyczki. Z tego właśnie marmuru wykonywano detale architektoniczne zdobiące wiele barokowych kościołów w całej Polsce, między innymi na Wawelu, w Kielcach i Chęcinach. Na Górze Zelejowej zobaczyć można również dwa kamieniołomy będące ciekawymi przykładami śladów dawnego górnictwa. Rezerwat leży na trasie czerwonego szlaku PTTK im. Sylwestra Kowalczewskiego, Świętokrzyskiego Szlaku Archeo-Geologicznego i rodzinnej trasy rowerowej „Skały i jaskinie”.
- Kamieniołom Szewce i ścieżka edukacyjna na górze Miejskiej Górze Okrąglica (gm. Sitkówka-Nowiny) – wyrobisko Kamieniołomu Szewce znajduje się we wschodniej części Góry Okrąglicy i jest jedną z 11 tak zwanych „gór kruszcowych” znajdujących się w okolicy Chęcin. Między XIV a początkiem XX wieku poszukiwano i wydobywano tu kruszce ołowiu i miedzi, występujące w złożach żyłowo-szczelinowych. W kamieniołomie Szewce eksploatowano bardzo ciekawy kolorystycznie, jedyny w swoim rodzaju piaskowo-różowy wapień dewoński, służący głównie do wykonywania okładzin i posadzek. Ślady stosowanych technik wydobywczych można do dziś oglądać na ścianach wyrobiska.
Szkolenie poprowadzili Grzegorz i Katarzyna Pabian, wykazując się ponadprzeciętną wiedzą oraz niezwykłą umiejętnością zainteresowania słuchaczy. Serdeczne podziękowania kierujemy w stronę wszystkich uczestników, a także Prezesa Koła Przewodników Świętokrzyskich PTTK Bartek Marcina Sołtysa, który rozpromował szkolenie wśród przewodników, dzięki czemu mamy nadzieję, że przekazana wiedza będzie dalej kolportowana do następnych słuchaczy.
Szkolenie realizowane było w ramach projektu współpracy „Georóżnorodność dla Lokalnego Rozwoju” (Geodiversity for Local Development) Akronim „GEOLOGY” w ramach poddziałania 19.3 „Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020